لهَک lahak (گورهای خانوادگی)- گورستان امام زاده حیات الغیب.

 

 لهَک ها (لحک ها) در لرستان پدیده ای مرموز و ناشناخته اند که می توانند تصور و دورنمای خوبی از باور به جهان پس از مرگ در قوم لر و ساکنان غرب کشور باشند.

لهَک اتاقکی چهارگوش با مساحت های گوناگون و بدون در و پنجره است با سقفی کوتاه و بدون منبع نور که بلندترین آنها به بیش از 120 سانتی متر نمی رسد، تعداد اندکی از این لهک ها (لَحَک ها) هنوز هم در قبرستان های لرستان از جمله قبرستان امام زاده حیات الغیب چگنی وجود دارند.

این اتاقکها را در گویش لری لَهَک lahak می نامند، این لهک ها اتاقکهای هستند ساخته شده از مواد مصالحی که خانه های هر دوره را ار آنها می ساخته اند. برای نمونه در لحکهای قدیمی تر (50 سال پیش بدان سو ) که بیشتر مصالح ساختمانی آن زمان مصالحی سنتی همچون سنگ و خشت و آجر و گل و گچ ... بوده دیوارهای لحکها را از آنها می ساختند و برای ساخت بام آنها نیز از این مصالح و تیرکهای چوبی استفاده می شده است.

مساحت زیر بنای این اتاقکها بسته به توان و جایگاه خانوادگی و اجتماعی خانواده ها و افراد متفاوت و گوناگون بوده است.

این اتاقک ها غیر قابل نفوذ بوده و تنها زمانی درشان باز می شده که می خواسته اند مرده ی تازه ای را داخل آن ها بگذارند. آن وقت است که دیواری مشخص از لهک یا سنگ درب آن را می شکافته و جنازه را داخل می برده و در نقطه ای مشخص بدون اینکه روی آن را با خاک بپوشانند گذاشته و خارج می شده اند.

نکته ی قابل تأمل اینجاست که همه ی این لَهَک ها اطراف مقبره ای شکل گرفته اند.

در برخی از موارد از سنگ مسدود کننده دریچه بجای سنگ قبر هم استفاده می کرده اند که علاوه بر مشخصات دفن شدگان قدیمی تر مشخصات فرد تازه درگذشته را نیز به آن اضافه می کرده اند.
هیچ محدودیتی ( بجز محدودیتی ابعاد و مساحت ) در قرار دادن جسد در این لَحَکها وجود نداشته و مانند قبر مشکلات نبش قبر و بازگشایی دوباره پیش از موعد مقرر را نداشته است.
چرا گفتم موعد مقرر، چون در دفن افراد در قبر همدیگر غیر از لَهَک تا 40 سال نگذرد افراد اجازه این کار را ندارند اما در مورد لَهَک این محدویت وجود ندارد.
چرا رسم لَهَک در بین لرها مرسوم بوده است؟
در میان لرها پیوندهای خانوادگی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. چنانکه هر فرد دوست دارد پس از مرگ باز هم در کنار خانواده، اقوام و عزیزان خود باشد و همان گونه که سالهای عمر خود را با هم و در کنار هم بوده اند پس از مرگ نیز در کنار هم، با هم و از احوال هم با خبر باشند.

در این نوشتار از اطلاعات جناب آقای احد رستگار فرد در مورد گورستانها و آیینهای سوگواری در لرستان استفاده شده است.

زمستان حیات الغیب

برای دیدن عکس دراندازه واقعی روی آن کلیک کنید

پل حیات الغیب

پل حیات الغیب

برای دیدن تصویر دراندازه واقعی روی عکس کلیک کنید